Uitstelgedrag: over de kikker op je bord en de aap in je hoofd

Dit artikel had ik een paar weken geleden al willen schrijven… dusss ??

Wist je dat 95% van alle mensen lijdt aan uitstelgedrag? Jij en ik zijn dus zeker niet de enige! Uitstelgedrag wordt ook wel ‘irrationeel uitstellen’ genoemd. Het is namelijk helemaal niet rationeel om uit te stellen. Je weet tenslotte maar al te goed dat het waarschijnlijk alleen maar extra stress op gaat leveren en dat je de klus uiteindelijk toch zal moeten doen.

Soggen

In mijn studietijd was het soggen een algemene term: studie ontwijkend gedrag. Gelukkig bestond er toen nog geen Facebook en internet, anders had ik mijn studie sowieso niet gehaald waarschijnlijk. Evengoed liep ik al soggend door de stad, las ik soggend een boek of ging ik zelfs soggend mijn huis opruimen (jaja, dat kan ook nog!). Alles om maar te voorkomen dat ik daadwerkelijk aan de slag moest met dat grote verslag.

Tim Urban heeft er eens een geweldige en heel herkenbare TED talk over gegeven:

Uitstelgedrag is dus hilarisch herkenbaar, maar kan ook een zwaar stempel drukken op iemands leven. Daarom is het goed om nog eens wat dieper in te zoomen op wat uitstelgedrag is en hoe je dat kunt beïnvloeden.

Mate van uitstelgedrag

In het boek ‘Uitstelgedrag’ geeft schrijver Piers Steel in een formule weer wat de mate van iemands uitstelgedrag zal zijn:

Motivatie = Verwachting X Waarde gedeeld door Impulsiviteit X Vertraging.

Dit betekent dat als de verwachting die je van jezelf hebt of die anderen van jou hebben reëel is en je de toegevoegde waarde van de taak ziet, de motivatie hoger is. Daarnaast wil je zo weinig mogelijk last hebben van impulsiviteit en vertraging.

Hoe zit dit als het over opruimen gaat?

Opruimen en schoonmaken is bij uitstek een klus die mensen graag uitstellen, terwijl het tegelijkertijd zoveel voldoening kan opleveren als het wél is gelukt. Laten we dus eens even de formule van Steel uitwerken ten aanzien van opruimen:

Verwachting

1. Manage de verwachtingen die je hebt bij een opruimklus:
   Maak de klus zo concreet mogelijk. Neem even de tijd om te bedenken wát je precies wilt opruimen en hoe wil je graag dat het resultaat eruit zal zien?
2. Maak de klus haalbaar. Kies een zogenaamde ‘focusplek’ van maximaal één m3 of twee m2. Maak grote klussen zo behapbaar door het in kleine stappen te doen.
3. Wees optimistisch. Denk aan de positieve gevolgen van deze opruimklus, zoals de ruimte die het oplevert voor jou en je gezin. Of dat je bijvoorbeeld minder tijd kwijt zult zijn met zoeken.

Waarde

1. Vind je opruimen saai en vervelend, voeg dan wat toegevoegde waarde toe. Maak er bijvoorbeeld een opruimchallenge van, zodat je er meer uitdaging in brengt
2. Gun jezelf een beloning in welke vorm dan ook: leg die reep chocola vast klaar voor als de klus af is!

Impulsiviteit

Hou je impulsiviteit in bedwang door:

1. Je telefoon HELEMAAL uit te doen en weg te leggen. Geen piepjes, bliepjes en tingeltjes. Wees meedogenloos en zeg Nee tegen afleiding van buitenaf
2. Zeg ook Nee tegen jezelf. Bedwing jezelf om iets anders te gaan doen. Zet alles klaar, haal diep adem, herinner jezelf aan de beloning (chocola ?) en begin!
3. Of gebruik je impulsiviteit juist door zonder na te denken die vuilniszak en dat sopje te maken en heel impulsief te beginnen met opruimen. Doe het gewoon, het is niet zo moeilijk!

Vertraging

Vermijd elke vorm van vertraging! Je motivatie voor opruimen gaat heel rap down hill (en je uitstelgedrag up hill!) als je vertraging oploopt in welke vorm dan ook. Voor je het weet denk je: ‘ach, ik krijg het nu toch al niet meer af’…

1. Zorg dat je tijdens het opruimen alle benodigdheden dichtbij je hebt. Leg hiervoor een ‘opruimkit’ aan. Dan hoef je niet van je plek. Dit scheelt enorm veel tijd aan heen en weer lopen en onderweg weer afleiding tegen komen…
2. Houd de stappen klein, maar ga wel door. Als je te lang doorgaat met opruimen, word je moe en ben je minder geneigd om de volgende week weer een kast of plank op te ruimen. Hou het klein en geniet van kleine resultaten. Volgende week weer verder!
3. Blijf gefocust. Goed opruimen is heel vermoeiend, omdat je voortdurend keuzes moet maken. Werk daarom bijvoorbeeld 25 minuten aan een stuk door en neem dan 5 minuten rust. Hierdoor word je minder snel moe en kun je na een korte pauze weer fris door. Beperk jezelf in de omvang van het project: in tijd en grootte!

Doe het samen

Op alle gebieden kun je je uitstelgedrag beter te lijf gaan als je samen met iemand anders gaat opruimen! Je kunt elkaar dan helpen om de verwachtingen reëel te houden en het leuk te maken of houden. Ook help je elkaar om de focus scherp te houden en probleempjes op te lossen. Stel het eens voor aan je buurvrouw, zus of vriendin!

Kikker

Tenslotte nog die kikker…’Swallow the frog’ is een heel bekende timemanagement uitspraak. Het betekent zoiets als: doe als eerste wat je het vervelendst vindt. Zo geef je jezelf niet de kans om uit te stellen. Als je eenmaal die kikker hebt ‘doorgeslikt’, gaat alles erna namelijk een stuk gemakkelijker!

Heel veel succes!

Groetjes
Esther

PS: Wil jij graag stoppen met uitstellen en heb je daar hulp bij nodig? Ik fungeer graag als stok achter de deur ? Of beter: als steun in de rug. Ik leer je een eenvoudige methode die je overal kunt gebruiken en stel je de vragen die jou helpen om moeilijke keuzes te maken. Laat je gegevens achter, dan bel ik je voor het maken van een vrijblijvende kennismakingsafspraak!

Of schrijf je in voor een online training: leren opruimen in je eigen tijd en tempo!